نیچه، مرگ خودخواسته یا وعظ مرگ؟

چکیده فریدریش نیچه فیلسوفی است که به دفعات از معنای مرگ سخن می‌گوید و در آثارش مشخصاً به «مرگ خود خواسته» می‌پردازد. هم‌چنین می‌توان از برخی جملات او دعوت مستقیم انسان به مرگ را استنباط کرد؛ این دعوت نه از سر انکار خواست زندگی (به نحوی که شوپنهاور مطرح می‌کند) بلکه در نتیجه‌ی آمیختن آن با ایده‌های نوظهور دیگری نظیر «خواست قدرت» و یا «ابرانسان» مطرح می‌شود. ابرانسان نور امیدی است که بر انسانیت مورد عنایت نیچه می‌تابد و از این رو نمونه‌ی عالی خواست قدرت و پذیرنده‌ی نظریه‌ «بازگشت ابدی» اوست. در این مقاله ابتدا از ابرانسان و رابطه‌ی آن با مرگ خودخواسته سخن می‌گوییم تا در مقابل بتوانیم انتقاد نیچه از باورهایی که نشانگر نفی ارزش زندگی هستند را درک کنیم. به عقیده‌ی نیچه اگر اندیشیدن در باب مرگ با تفکر هستیمحور در هماهنگی کامل باشد ارزشمند خواهد بود در حالی‌که «واعظان مرگ» فیلسوفانی هستند که تنها به یک بعد زندگی (رنج) توجه می‌کنند؛ اگرچه در پایان خواهیم دید که وی نتوانسته است راهی مشخص و کاربردی را در راستای این هماهنگی ترسیم کند و بنابراین پس از نیچه نیز تفکر در خصوص بی‌معنایی زندگی و خودکشی به عنوان نتیجه‌ی منطقی تجربه‌ی پوچی ادامه می‌یابد.